کودکان بین 2 تا 6 سال، در مقایسه با نوباوگان و کودکان نوپا، میتوانند زمان بیشتری را دور از خانه و والدین سپری میکنند. طی 30 سال گذشته، تعداد کودکانی که به کودکستان یا مهدکودک میروند، افزایش یافته است.
این روند عمدتا به علت افزایش چشمگیر مشارکت زنان در نیروی کار است. در حال حاضر، مادران 67 درصد از کودکان پیش دبستانی شاغل هستند و مادر چارهای جز سپردن کودک خود به مهد کودک ندارد. در واقع مهدهایی که با هدف آموزش و نگهداری کودکان پا گرفته است این روزها نقش به سزایی در تربیت کودک دارند و عنصر مهمی در مسیر تربیت کودک محسوب میشوند.
طبق تحقیقات انجام گرفته مشخص شده وظیفه یک مهدکودک خوب فقط این نیست که کودکان را در غیاب والدینشان ایمن نگه دارد و آنها را خوب تغذیه کند بلکه مهدکودک باید مانند یک کودکستان کارآمد، تجربیات آموزش با کیفیت عالی را برای کودکان فراهم کند.
بررسیها نشان میدهد که عوامل مهمی که در تعیین کیفیت یک مهد کودک موثر است به جنبههای مختلف آن باز میگردد. در این بررسیها مشخص شده کمیت گروه (تعداد کودک در یک مکان واحد)، نسبت مراقب به کودک، آمادگی تحصیلی مراقب، تعهد شخصی مراقب به یادگیری و مراقبت کردن از کودکان جزو ویژگیهای یک مهدکودک خوب و مناسب محسوب میشود.
ویژگی های مهد کودک اعم از صلاحیت اخلاقی و تحصیلی مربی، کمیت کودکان در مهد، تعداد مربیان، و انگیزه آنان برای ایجاد یادگیری در ارزیابی هوش و زبان و رشد اجتماعی کودکان موثر است.
در صورتی که در مهد کودک این ویژگیها مطلوب باشند، کودکان در ارزیابیهای هوش، زبان و رشد اجتماعی بهتر عمل میکنند. البته تحقیقات نشان داده که محیطهای وسیع و مجهز و اقداماتی که نیازها و تمایلات کودکان پیشدبستانی را برآورده میسازد نیز به پیامدهای مثبت حضور کودک در مهدها کمک میکند. برای بررسی وضعیت بهداشتی و ایمنی مهدهای کودک هفته نامه سلامت گفتگویی را با مدیر کل دفتر امور کودکان و نوجوانان سازمان بهزیستی انجام داده است تا بررسی شود که این سازمان برای نظارت و کاهش ضریب خطر در مهدهای کودک چه اقداماتی دارد.
ایمنی در مهدکودک
مدیر کل دفتر امور کودکان و نوجوانان سازمان بهزیستی، در خصوص ایمنی وسایل بازی در مهدها، میگوید: «برای اینکه در مهدها از وسایل بازی ایمن استفاده شود با موسسه استاندارد گفتگویی کردهایم اما بسیاری از کارخانجات تولید این وسایل به استانداردهای تعیین شده بیتوجه هستند. به گفته جوادی، اگر مهدها چنین استانداردهایی را رعایت نکرده باشند و از این نظر مورد تایید نباشند، نمیتوانند پروانه فعالیت بگیرند و مورد تایید سازمان قرار نمیگیرند.
وی یادآور میشود: «ما باید تلاش کنیم در مرحله اول با استفاده از وسایل ایمنی مانند کپسول آتش نشانی، وسایل بازی استاندارد و ایمن، فضاهای فعالیت مناسب برای کودکان و آموزش فرهنگ ترافیک، مهدها را ایمن کنیم و در کنار این مسایل به مربیان نحوه درست برخورد و تربیت کودک را آموزش دهیم.» مدیرکل دفتر امور کودکان و نوجوانان سازمان بهزیستی میگوید: تمام مربیان آموزشهای لازم در زمینه تربیت کودک و نحوه برخورد با این قشر را دریافت کردهاند اما به خانوادهها توصیه میکنم تنها به ظاهر زیبا و رنگارنگ مهدها توجه نکنند بلکه در ابتدای ورود از میزان آگاهی و تبحر مربی و مسوولان مهد آگاه شوند.»
وی در پایان یادآور میشود: «با توجه به اینکه تعداد بالایی از مرگ و میر کودکان در دنیا بر اثر تصادفات رانندگی رخ میدهد با پلیس راهور تفاهمنامهای امضا کردهایم تا آموزش فرهنگ ترافیک در مهدها نهادینه شود. جوادی خاطرنشان میکند: «برنامه بعدی ما برای ایمن ساختن مهدها این است که با یکی از شرکتهای بیمه مذاکراتی داشته و به تفاهم رسیدیم که تمام مهدهای کودک تحت پوشش بیمه حوادث و مسوولیت قرار گیرند.»
بنابراین پدر و مادر های عزیز! لازم است تا در هنگام انتخاب محیط آموزشی برای کودکان حتی در حد نگهداری آنها دقت کافی را داشته باشید چرا که محیط همسالان فضایی جذاب و با نفوذ برای آموزش غیر مستقیم مفاهیم به کودکان و رشد اجتماعی آنهاست و عدم مناسب بودن این محیط ها به دلائلی مثل عدم صلاحیت اخلاقی و علمی مربی، عدم شاد بودن محیط، و... میتواند تاثیراتی عمیق را در کودکان داشته باشد.
توجه: مطالب بلاگ فروشگاه اینترنتی "نوپا" برگرفته از منابع داخلی و بین المللی است، جنبه اطلاع رسانی داشته و توصیه تخصصی تلقی نمیشوند و نباید آنها را جایگزین مراجعه به مشاورین و متخصصان دانست.