سرخک در کودکان و روش های مراقبت از کودک

سرخک بسيار مسري است به ويژه از طريق قطرات ريز تنفسي در طي مرحله ابتدائي (کاتارال) افراد آلوده به اين ويروس از يک يا دو روز قبل از بروز بثورات (دانه هاي قرمز) مسري هستند.

سرخک یکی از بیماری های کودکان است که اکثر کودکان تا حدود يکسالگي از طريق آنتي باديهايي که از مادر گرفته اند در برابر اين بيماري محافظت مي شوند. دوره کمون اين بيماري 8تا 10 روز تا زمان شروع علائم اوليه فرد بيمار و 14 روز تا زمان شروع بثورات جلدي ( دانه هاي قرمز) مي باشد.

سرخک يک بيماري ويروسي است که فقط در انسان ديده مي شود اين بيماري در فصل زمستان شايعتر است. درحال حاضر در جهان ساليانه 30 ميليون نفربه اين بيماري گرفتار مي شوند و در ايران بطور متوسط ساليانه ده هزار نفر مبتلا به سرخک مي شوند. اين بيماري يکي از پنج علت عمده مرگ در کودکان و همچنين يکي از عوامل اصلي مرگ در بزرگسالان است.

سرخک در کودکان (measles in children) دارای شیوع نسبتا زیادی است که والدین یا پرستار کودک مبتلا باید از علایم و روش های درمان آن اطلاع داشته باشند. سرخک یک بیماری عفونی حاد در دوران کودکی است که توسط ویروس ایجاد می‌شود.

این ویروس از طریق سرفه یا عطسه از فردی به فرد دیگر منتقل می‌شود. این بیماری باعث بروز تب معمولاً بالاتر از 38 درجه سانتیگراد می‌شود. سرفه، آبریزش بینی قرمزی چشم و ورم ملتحمه از علائم اصلی این بیماری است.

علاوه بر این، کودکان مبتلا به سرخک غالباً از روشنایی بدشان می‌آید و مشکل نورگریزی یا (فوتوفوبیا) دارند، و اغلب دارای دهان قرمز (استوماتیزیس) هستند. سرخک در کودکان معمولا از طریق تشخیص لکه های پوستی و همچنین وجود یک لکه کوچک به رنگ سفید مایل به آبی روی زمینه قرمز روشن – لکه کوپلیک – در قسمت داخلی گونه تشخیص داده می‌شود.

بعضی از بیماریهای عفونی در دوران کودکی نیز وجود دارد که علایمی شبیه به سرخک دارند که شامل سرخچه (سرخک آلمانی) و تب مخملک هستند. اما در این بیماری ها معمولاً سرفه یا ورم ملتحمه وجود ندارد. ویروس سرخک می‌تواند با آزمایشی که به روی گلو یا نمونه ادرار انجام می‌شود تشخیص داده شود.

علل ابتلا به سرخک درکودکان

میزان شیوع :

سرخک یک بیماری شایع در کودکان است. بر طبق گزارشات سازمان بهداشت جهانی در سال (2001) مشخص شده است که حدود 30 میلیون مورد ابتلا به سرخک در کودکان گزارش شده است که این بیماری منجر به مرگ حدود 700.000 کودک شده است.

سازمان جهانی بهداشت در اوایل سال 2019 نسبت به بازگشت بیماری واگیردار سرخک و شیوع آن در سراسر جهان هشدار داده بود. به گفته یونیسف، در سال گذشته شمار مبتلایان به بیماری سرخک در ۹۸ کشور افزایش یافته است. ۱۳۶ هزار نفر در سراسر جهان به دلیل ابتلا به سرخک جان خود را از دست دادند.

درمان سرخک در کودکان :

هیچ درمان خاصی برای سرخک در کودکان وجود ندارد. با این حال، برخی اقدامات می‌تواند برای محافظت از افراد آسیب پذیر که در معرض ویروس قرار گرفته اند، انجام شود.

اگر فردی نسبت به این بیماری واکسینه نشده باشد، ممکن است واکسیناسیون سرخک طی 72 ساعت پس از قرار گرفتن در معرض ویروس سرخک امکان پذیر باشد تا از فرد در برابر بیماری محافظت کند. اما اگر پس از تزریق سرخک بیماری ایجاد شود این بیماری معمولاً علائم خفیف تری دارد و مدت زمان کمتری ادامه پیدا خواهد کرد.

گلوبولین

زنان باردار، نوزادان و افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف که در معرض ویروس هستند ممکن است از پروتئین ها (آنتی بادی ها) به نام گلوبولین تزریق کنند. هنگامی که در طی شش روز قبل از قرار گرفتن در معرض ویروس استفاده شود، این آنتی بادی ها می‌توانند از بروز سرخک جلوگیری کرده یا علائم را کمتر کنند.

داروهای سرخک در کودکان

به عنوان کاهنده تب می‌توان از داروهای بدون نسخه مانند استامینوفن، ایبوپروفن، یا ناپروکسن سدیم استفاده نمایید تا در کاهش تبی که همراه با سرخک است کمک نماید.

به کودکان یا نوجوانانی که علائم سرخک دارند آسپرین ندهید. اگرچه آسپرین برای استفاده در کودکان بالاتر از 3 سال تأیید شده است، کودکان و نوجوانان بهبود یافته از آبله مرغان یا علائم شبیه آنفولانزا هرگز نباید از آسپرین استفاده کنند.

دلیل این امر این است که آسپرین با سندرم ری، یک بیماری نادر اما بالقوه تهدید کننده زندگی، در چنین کودکانی ارتباط دارد.

آنتی بیوتیک ها

اگر عفونت باکتریایی مانند ذات الریه یا عفونت گوش همزمان با  سرخک در کودکان ایجاد شود ممکن است پزشک یک آنتی بیوتیک برای کودک تجویز نماید.

ویتامین آ

کودکانی که سطح پایین ویتامین A دارند، احتمال ابتلا به بیماری سرخک در آنها بیشتر است. خوراندن ویتامین A به کودک ممکن است شدت سرخک را کاهش دهد. به طور کلی برای کودکان بزرگتر از یک سال این ویتامین با دوز 200.000 واحد بین المللی (IU) تجویز میگردد.

نوشیدن آب در سرخک

درمان های خانگی سرخک در کودکان

می توانید این اقدامات را نیز در منزل به انجام برسانید :

سخت نگیرید. استراحت کنید و از فعالیتهای پرهیجان و شلوغ پرهیز کنید.

برای جبران و جایگزینی مایعات از دست رفته در اثر تب و تعریق، مقدار زیادی آب، آب میوه و چای گیاهی نوشیده شود.

به دنبال تسکین مشکلات تنفسی خود باشید. برای رفع سرفه و گلودرد از بخور و مرطوب کننده هوایی استفاده کنید.

به چشمان خود استراحت دهید. اگر کودکتان ابزار می‌کند که نور شدید برای او آزار دهنده است، مانند بسیاری از افراد مبتلا به سرخک، چراغ ها را کم نور نگه دارید و یا از عینک آفتابی برای او استفاده کنید. همچنین اگر نور منتشر شده از چراغ مطالعه یا تلویزیون آزار دهنده است از مطالعه یا تماشای تلویزیون خودداری کنید.

آمادگی برای ملاقات با پزشک:

اگر شک دارید که علایم سرخک در کودک در حال پیشرفت است، باید سریعا به پزشک معالج مراجعه نمایید تا اقدامات ضروری انجام گردد.

علائمی را که فرزند تان تجربه می‌نماید بنویسید و در هنگام ملاقات به پزشک در مورد آنها با پزشک مشورت نمایید.

لیستی از تمام داروها، ویتامین ها یا مکمل هایی که کودک مصرف می‌نماید تهیه کنید و در مورد آن با پزشک صحبت نمایید.

لیست سوالاتی که اهمیت دارد در مورد این بیماری از پزشک خود معالج فرزندتان بپرسید را آماده نمایید.

علایمی که احتمالا در این بیماری برای کودک پیش خواهد آمد چیست؟

علت اصلی ابتلا کودک به این بیماری چیست ؟ آیا علل احتمالی دیگری نیز وجود دارد؟

چه روش های درمانی برای درمان سرخک موجود است و کدام یک را توصیه می‌کنید؟

آیا کاری می‌توانم انجام دهم تا کودک احساس بهتری داشته باشد؟

آیا بروشور یا کتابچه ای در مورد این بیماری وجود دارد که بتوانم با خود به خانه ببرم؟ بازدید از چه وب سایت هایی را پیشنهاد می‌کنید؟

انتظارات پزشک از بیمار مبتلا به سرخک :

پزشک ممکن است از والدین یا پرستار کودک مبتلا به سرخک بخواهد قبل یا بعد از ساعت اداری وارد مطب شود تا از خطر قرار گرفتن دیگران در معرض سرخک بکاهد. علاوه بر این، اگر پزشک معتقد باشد که کودک مبتلا به سرخک است، باید این یافته ها را به بخش بهداشت محلی یا خانه بهداشت گزارش دهد تا از شیوع احتمالی این بیماری در بین کودکان و اعضای خانواده همسایه یا همکلاس کودک جلوگیری به عمل آورند.

سوالاتی که ممکن است پزشک از والدین یا پرستار کودک مبتلا به سرخک بپرسد:

آیا کودک واکسن سرخک تزریق کرده است زمان آن چه موقع بوده است ؟

آیا اخیراً به خارج از کشور سفر کرده اید؟

آیا شخص دیگری در خانه زندگی می‌کند؟ اگر بله، آیا آنها برای سرخک واکسینه شده اند؟

توجه: مطالب بلاگ فروشگاه اینترنتی "نوپا" برگرفته از منابع بین المللی است، جنبه اطلاع رسانی داشته و توصیه تخصصی تلقی نمی‌شوند و نباید آنها را جایگزین مراجعه به پزشک و متخصصان دانست.