بداخلاق بیدارشدن کودک از خواب

مشکلات صبحگاهی فرزندان و راهکارهای از بین رفتن آن

یکی از مشکلات جدی کودکان، مشکلات صبحگاهی و به ویژه دیر بیدار شدن است که سبب ایجاد تنش و فشارهای روحی کودک و والدین می‌گردد و برکار و فعالیت آنان تاثیر منفی می‌گذارد. والدین گرامی برای مواجهه با این مشکل، باید علل آن را بیابند و‌ آنها را از بین ببرند. در این مقاله، به بررسی علل مشکلات صبحگاهی فرزندان و چگونگی بیدارکردن او از خواب می‌پردازیم.

بیدار شدن از دنده ی چپ

برای خواب به موقع برنامه ریزی کنید، تا فرزندتان کمبود خواب نداشته باشد. برای تعیین میزان نیاز او به خواب، تا چند شب او را کمی زودتر بخوابانید، تا زمانی که احساس کنید صبح ها به راحتی بر می‌خیزد.

برای خوابیدن به موقع کودک، از راهکارهای ذیل استفاده کنید :

برنامه ریزی درسی : برنامه درسی و انجام تکالیف مدرسه را با نظر خودش زمانی قرار دهید که به اواخر شب کشیده نشود و خواب او را به تاخیر نیندازد.

خواب به موقع والدین : اگر اعضای خانواده هم زمان با هم بخوابند، کودکان راحت تر خواهند خوابید. طبیعی است که صدای تلویزیون، گفت وگو و خنده ی پدر و مادر، خواب را برای کودک سخت می‌کند. با توجه به این که میزان خواب والدین، از کودکان کمتر است، می‌توانند صبح ها زودتر برخیزند و به کارهایشان بپردازند.

رژیم غذایی : خوراکی های با طبع سرد، آب زیاد، شیرینی فراوان، شام سنگین و شام قبل از خواب، در سخت بیدار شدن کودک موثر است.

بی رغبتی به مدرسه : گاهی به جهت عدم علاقه به مدرسه، انگیزه ای برای بیدار شدن ندارد. با بررسی علل این بی رغبتی که ممکن است مربوط به معلم یا همسالان یا فضای مدرسه باشد، این مشکل را حل کنید.

علل پزشکی : گاهی فرزندانمان به جهت بی حالی و سستی بدن به سختی بیدار می‌شوند؛ که ممکن است منشاء پزشکی ( کارکرد بد کبد، عفونت کلیه، سل، ورم کبد یا اختلالات هورمونی ) داشته باشد که باید به متخصص مراجعه کرد.

چگونگی بیدار کردن کودک از خواب

بیدار کردن کودکان از خواب به ویژه در صبح، حساسیت ویژه ای دارد که اگر سنجیده نباشد، سبب ایجاد تنش و در نتیجه فشارهای روحی اعضای خانواده خواهد شد. برای بیدار کردن فرزندتان، از راهکارهای زیر استفاده کنید :

* کنار بستر او قرار گیرد و از نزدیک بیدارش کنید.

* با نرمی و محبت با او سخن بگویید و از واژگان عاطفی ( پسرم، دخترم، عزیزم، جانم و ...) استفاده کنید.

* او را به تدریج از چرخه ی خواب خارج سازید. برای این کار، 15 دقیقه پیش از زمانی که می‌خواهید از خواب برخیزد، دست به کار شوید و او را 3 بار با فاصله های 5 دقیقه بیدارکنید.

* برخی کودکان برای بیدار شدن به تحریک فیزیکی نیاز دارند ؛ بنابراین، او را به آرامی ماساژدهید.

به بهانه گیری های صبحگاهی کودک توجه چندانی نشان ندهید و از روش نادیده گرفتنِ سنجیده استفاده کنید تا اگر برای جلب توجه است، از بین برود.

چند توصیه

* کودک خود را هنگام دیدن رویا از خواب بیدار نکنید. نشانه ی این حالت، حرکت چشم ها است. انسان ها به طور متوسط 5 تا 10 بار خواب می‌بینند که این خواب ها کوتاه مدت است؛ پس می‌توانید چند دقیقه صبر کنید و پس از اتمام رویا او را بیدار کنید.

* برای بیدار کردن کودک، هرگز از زور و اهرم فشار استفاده نکنید؛ چرا که لجبازی خواهد کرد.

* او را از دور صدا نزنید و داد و فریاد نکنید. به تعداد فریادهای شما شوک های عصبی به او وارد می‌شود.

* در صورت تاخیر در بیدار شدن، از پیامد های طبیعی و منطقی استفاده کنید. کودکی که دیر از خواب بیدار شود، به طور طبیعی به سرویس نمی‌رسد و باید در مدرسه پاسخگو باشد. در صورت تاخیر در بیدار شدن، از صبحانه و چای داغ محروم می‌شود.

غرغر صبحگاهی

نق زدن و بهانه گیری صبحگاهی تا حدودی طبیعی است و در 2 سالگی و دوران بلوغ اوج می‌گیرد. غرغر صبحگاهی کودکان عللی چون کم خوابی، بیماری جسمی، فشار عصبی ( به جهت اختلاف با والدین، فرزند دوم، آزار خواهر و برادر و ...)، بیدار کردن او هنگام دیدن رویا، و بیدار کردن با اهرم فشار و گاهی جلب توجه است که باید از بین برود.

چند توصیه

* به بهانه گیری های او توجه چندانی نشان ندهید و از روش نادیده گرفتنِ سنجیده استفاده کنید تا اگر برای جلب توجه است، از بین برود.

* ازآموزش کودک در صبحگاهان بپرهیزید؛ زیرا به هیچ وجه آمادگی پذیرش سخنان شما را ندارد. آموزش آرام بودن و زشتی بهانه گیری را به موقعیت های عاطفی واگذارید و برای خردسالان از روش قصه گویی استفاده کنید.

* برای توقف غر زدن فرزندتان می‌توانید از شوخی استفاده کنید؛ به گونه ای که در شوخی های کودکانه، او را به خنده وا دارید؛ البته توجه داشته باشید که برخی کودکان با دیدن شوخی های والدین عصبانی می‌شوند و بهانه گیری هایشان اوج می‌گیرد.

* او را در آغوش بگیرید و بچلانید و بگویید می‌خواهم بد اخلاقی را از تنت بیرون کنم.

* به او 5 دقیقه فرصت دهید تا بهانه گیری کند و به او بگویید می‌تواند در این زمان نق بزند؛ ولی پس از آن، بهانه گیری هایش تمام خواهد شد. همین زمانِ آزاد برای بهانه گیری، رفتار او را قطع می‌کند یا از آن می‌کاهد.

* از 7 تصویر استفاده کنید که بر یک طرف آن ها، عکس کودکی خندان و شاداب، و در طرف دیگر‌ آنها عکس همان کودک با چهره ای عبوس و ناراحت وجود دارد و به فرزند خود بگویید در برابر هر روز بهانه گیری و نق زدن، یکی از 7 تصویر را به طرف چهره عبوس برمی گردانید و اگر تا پایان هفته، تعداد چهره های خندان و شاداب بیشتر باشد، به او جایزه ای خواهید داد.

برخی کودکان دوست دارند هنگام صبحانه، خرس پشمالو یا عروسک دلخواهشان را کنار خود بنشانند و با هم صبحانه بخورند، آنان را از این کار منع نکنید.

مشکل صبحانه نخوردن

مهم ترین عامل صبحانه نخوردن کودکان، نداشتن الگوی مناسب خانوادگی است؛ بدین معنا که والدین و خواهر و برادر بزرگ تر، اهمیت چندانی به صبحانه نمی‌دهند. سعی کنید صبحانه را به صورت گروهی و با آرامی صرف کنید. تکروی اعضای خانواده و شتاب در صرف صبحانه، کودکان را بی رغبت می‌کند. افزون براین، به نکات نیز توجه کنید :

* کودک خود را عادت دهید تا پس از خواب، با شما نرمش کند. اشتهای کودک برای صبحانه پس از تحرک جسمی بیشتر می‌شود ( در مورد کودکان پیش دبستان و دبستانی، اگر نرمش نمی‌کنند، اجازه دهید پس از لباس پوشیدن و آماده شدن، صبحانه بخورند).

* صبحانه دلخواه او را برایش تهیه کنید حتی اگر پنیر و مربا با هم باشد. برخی کودکان، به خوردنی هایی ( تکه ای پیتزای خانگی از شب گذشته، تکه ای گوشت مرغ، سوپ و ...) علاقه نشان می‌دهند که شاید برای بزرگسالان چندان خوشایند نباشد.

* وسایل مخصوص کودک ( فنجان، بشقاب، قاشق و چنگال )، با شکل های عروسکی و رنگ های جذاب، رغبت بیشتری را در او ایجاد می‌کند.

* مشارکت کودک در تنظیم برنامه هفتگی صبحانه، و خرید مواد مربوط به آن، سبب علاقه مندی او به صرف صبحگاهی شد.

* برخی کودکان دوست دارند هنگام صبحانه، خرس پشمالو یا عروسک دلخواهشان را کنار خود بنشانند و با هم صبحانه بخورند. آنان را از این کار منع نکنید.

چند توصیه

* در صبحانه تنوع ایجاد کنید تا از یکنواختی درآید.

* اگر مایلید فرزندتان در کنار صبحانه، بادام، پسته، فندق، ذرت بو داده و امثال آن را بخورد، مقداری از آن را بسته بندی کنید و کاغذی را که نام جایزه ای را بر آن نوشته اید در آن قرار دهید و به او بگویید: اگر تمام خوراکی ها را بخورد می‌تواند به جایزه ای که روی کاغذ نوشته شده است نیز دست یابد.

* ابتدای هفته دایره ای را روی کاغذ بکشید و بگویی : این چهره خورشید است که می‌خواهم با هر لقمه تو، شعاع های نور آن را کامل کنم و هرگاه کامل شد، جایزه ای خواهی داشت.

* در صورتی که فرزند شما به کندی صبحانه می‌خورد و وقت بسیاری را صرف می‌کند، از بازی رکوردگیری استفاده کنید؛ بدین شکل که ساعت را برای 30 دقیقه کوک کنید و از او بخواهید که تا زمان زنگ ساعت، صبحانه اش را تمام کند و روز بعد 30 دقیقه را به 28 دقیقه برسانید و همین طور کم کنید تا به زمان معمول و مناسب برسد.

* برای خوردن صبحانه اصرار فراوان نداشته باشید و هرگز از زور و اهرم فشار استفاده نکنید.

* در صورت بی رغبتی به خوردنی های جامد می‌توانید از نوشیدنی هایی مانند آب پرتغال، شیر، شیرموز، شیر پسته، شیر انبه، چای با عسل و غیره که هرکدام ویتامین های گوناگونی دارند، استفاده کنید. حتی می‌توانید برای فرزندتان در هر سنی که هست، حریره بادام یا فرنی درست کنید.

* در صورت مقاومت و صبحانه نخوردن در منزل، یک تکه نان با پنیر به صورت ساندویچ، یا مقداری میوه همراهش کنید تا در اتوبوس، ماشین، یا در مهد کودک بخورد.

توجه: مطالب بلاگ فروشگاه اینترنتی "نوپا" برگرفته از منابع داخلی و بین المللی است، جنبه اطلاع رسانی داشته و توصیه تخصصی تلقی نمی‌شوند و نباید آنها را جایگزین مراجعه به مشاورین و متخصصان دانست.